Karaman İli Merkez İlçesi Yeşildere (İbrala) Taşkale (Kızıllar) Kasabaları arasında uzanan Yeşildere Vadisinin doğusunda, Karaman - Yeşildere Taşkale yolunun kenarındadır. Karaman’a uzaklığı 40 km. dir. Mağaralar içerisinde kil oranı yüksek kireçtaşi arazide, yüksek bir kaya kütlesine tamamen insan eli ile oyulmuş beş katli toplu meskenler halindedir.İlk iki kat doğu batı yönünde hücre şeklinde birçok odacıktan oluşmaktadır. Doğudan ve batıdan vadiyi kontrol edebilecek stratejik konuma sahiptir. Ortada bulunan yüksek kaya kütlesine oyulan diğer katlar yörede sırasıyla; Kum Kale, At Meydanı ve Ölüler Meydanı olarak adlandırılmıştır. Mağaraların ön cephesi doğal olaylar sonucu tahrip olduğundan günümüzde belirgin bir girişi yoktur. 1. katta oyuntular şeklinde bir çok mezar odalari vardir. Bu katta dogudan batiya dogruya siralanan odalardan bazilarinin şapel oldugu tespit edilmiştir. Bunlarin içerisinde bazi geometrik şekillerin ve freskolarin izleri bulunmaktadır.Şapellerin en büyüğü doğu bölümde yer almaktadır. Üstü beşik tonozlu olup yamaçta yer alan güney cephe doğal olaylar sonucu yıkılmıştır.Giriş katinin dogusunda niş içerisinde bir Arcosolium (mezar odası) bulunmaktadır. İçinde sıva üzerine yazılmış kitabenin bir bölümü tahrip olmuştur. Okunabilen kısmında şu yazılıdır: “Ionnes şimdilik fani alemden ayrılışı ile iş bu lahiti kemiklerinin erimesi ve vücudunun toprakla bir olması için, ellerini ve ayaklarını bağlı tutarak ve gözlerini de aralık bırakarak, şöyle ki sonunu görmemek için”Giriş kisminin yakininda sagda bir oyugun içinde ezilmiş kireç taşi, saman, kil, yumurta aki, kaynamiş bal ve bezir karişimindan siva üzerine ortada tahtta oturan Hz. Isa ve yanlarda Aziz figürleri bulunan bir duvar resmi yapilmiştir. Bu resim aşiri tahrip oldugundan ancak çok dikkatli incelendigi zaman görülebilmektedir.Hemen hemen mağaraların ortasına rastlayan yüksek kaya kütlesinin ortasından 70 - 80 cm. yüksekliğinde, 50 - 60 cm. genişliğinde bir koridordan 3. katta çıkılan ilk bacaya ulaşılmaktadır. Katlar arasında iniş çıkışı sağlayan bu bacalar 1 x l m. ölçülerinde 8 -10 m. yüksekliğindedir. Üst katlara iniş çıkışı sağlamak için kenarlara karşilikli el ve ayak tutunma yerleri yapilmiştir. Bu düzenlenenin kisa boylular için ayri yapilmiş olmasi dikkat çekicidir.3. kat yörede Kum Kale olarak adlandırılmaktadır. Dikdörtgen planda oyulmuş olan 3. kat galerisinin uzun olan dogu kenarinda 6, bati kenarinda 4 adet hücre odalar bulunmaktadir. Bati kenarinda yer alan en son odadan bir koridor ve baca ile bir üst kata çikilmaktadir. Galerinin sonunda bir sarnıç bulunmaktadır.
Kum Kaleden bir baca ile yörede At Meydanı olarak adlandırılan yaklaşık 10 X 50 m. ölçülerindeki büyük galeriye ulaşılmaktadır. Dikdörtgen plandaki 4. kat galerisinin güney kısa kenarı dışarıya bakmakta ve buradaki pencerelerden ışık almaktadır. Galerinin doğu uzun kenarında 15, batı kenarında 14 hücre oda bulunmaktadır. Bu katta odalar birbirinden bağımsız iki kat halinde yapılmışlardır. Odalardan bazılarının tabanlarında mezar oyuntuları bulunmaktadır. Galerinin sonunda bir sarnıç vardır.Ölüler meydanı adı verilen 5. ve son kata 4. kat galerisinin kuzey köşesinden diğerlerine göre daha dar ve daha yüksek bir koridordan ulaşılmaktadır. Ayrıca 4. katla 5. kat arasında diğer yer altı şehirlerinde de görülen girişi kapatmaya yarayan bir düzenleme vardir. Galeri plani diger katlara göre daha düzensizdir. Koridorun güney bölümünde pencere ve iki kolon bulunmaktadir Söylentilere göre daha yakın zamana kadar burada 100- 150 ceset düzenli bir şekilde sıralanmış halde bulunuyormuş. Ancak çeşitli nedenlerle tahrip olmuşlar. Buradan ele geçen ve kafasi hariç vücudunun diğer bölümleri tamam olan genç bir bayan cesedi Karaman Müzesinde sergilenmektedir. Mağaraların ne zaman oyulduğunu kesin olarak ortaya koyacak veriler olmamakla birlikte buradan ele geçen küçük buluntulardan mağaraların Bizans Devrinde 6. - 7. yüzyıllarda oyulduğu ve yerleşildiği anlaşılmaktadır. Mağaralar bu devirde hem güvenlik açısından hem de killi kireç taşının ısı ve nemi sabit tutması özelliği nedeniyle oyulmuş ve kullanılmış olmalıdır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder